Επιστολή του Εμανουέλ Μιλέρ στη σύζυγό του. 10 Οκτωβρίου 1864.
«Βιάζομαι να σου στείλω την καλή, μεγάλη είδηση. Ο Σουλτάνος, μέσω του Μεγάλου Βεζύρη, του Φουάντ Πασά, μου έδωσε την άδεια να αποκολλήσω και να μεταφέρω στη Γαλλία οκτώ αγάλματα της Σαλονίκης, που ήθελα τόσο πολύ, αλλά ο κόσμος έχει ήδη αρχίσει να εξάπτεται και να δυσανασχετεί. Είναι έξαλλοι που θα πάρω αυτά τα αγάλματα, τα οποία έχουν υποστεί τόσες φθορές». Και έτσι ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση του ταξιδιού χωρίς επιστροφή προς την Γαλλία, για τα αγάλματα των Μαγεμένων…
Ακολούθησε η αποκόλληση και μεταφορά των μνημείων, στις 4 Νοεμβρίου του 1864, όταν μια ομάδα από 8 βουβάλια πορεύτηκε μέσα από πολυδαίδαλα σοκάκια της Θεσσαλονίκης, μεταφέροντας στο λιμάνι της πόλης τις «Incantadas». 4 αμφίπλευρα αγάλματα (της Μαινάδας, του Διονύσου, της Αριάδνης, της Λήδας, του Γανυμήδη, ενός εκ των Διόσκουρων, της Αύρας και της Νίκης) φορτώθηκαν στο μεταγωγικό πλοίο «La Truite» και μεταφέρθηκαν στη Γαλλία.
Η αφαίρεσή τους ήταν η πρώτη επίσημα καταγεγραμμένη κλοπή, με την άδεια βεβαίως των τότε οθωμανικών αρχών της πόλης.
Αρχικά το μνημείο το είχαν ανεγείρει οι Ρωμαίοι για να στολίσουν τη νότια είσοδο στο Forum, από τη μεριά της σημερινής Εγνατίας. Τα αγάλματα τελικά όμως βρέθηκαν ενσωματωμένα στην είσοδο του σπιτιού του πλούσιου εβραίου υφασματέμπορου Λιάτσι Αρδίτη, στη συνοικία Rogos, στη βόρεια πλευρά της Εγνατίας, από την Παναγία Χαλκέων ως την περιοχή των λουτρών «Παράδεισος».
Κτίστηκε κατά το τέλος του 2ου μ.Χ. αιώνα. Το όνομά τους το πήραν από τα ανάγλυφα είδωλα που υπήρχαν στις δύο πλευρές των πεσσών του άνω τμήματος της Στοάς. Στοά των Ειδώλων την αποκαλούσαν οι Θεσσαλονικείς και Μαγεμένες οι Ισπανοεβραίοι Σεφαραδίτες.
Όποιος θέλει να δει σήμερα τις Μαγεμένες έχει τις εξής επιλογές. Μπορεί να επισκεφθεί το Λούβρο και πιο συγκεκριμένα στα εργαστήριά του. Μπορεί να επισκεφθεί την ιστοσελίδα του μουσείου (βρείτε τον σύνδεσμο στο τέλος του άρθρου). Μπορεί να δει στην μόνιμη έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, τις απεικονίσεις δύο Ισπανών καλλιτεχνών από την Γρανάδα, των μορφών των αγαλμάτων σε πραγματικές διαστάσεις. Ή τέλος μπορεί να επισκεφθεί την έκθεση που φιλοξενείται στους χώρους της ΔΕΘ, εκεί όπου πιστά αντίγραφα των αγαλμάτων θα παραμείνουν από τις 5 Οκτωβρίου έως και τις 5 Ιανουαρίου του 2016.
Οι «Μαγεμένες», οι οποίες επέστρεψαν ως αντίγραφα έπειτα από 151 χρόνια στη γενέθλια πόλη τους, θα βρίσκονται στο Περίπτερο 3 της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης.
Θα παραμείνουν δε στο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκης, μέχρις ότου το υπουργείο Πολιτισμού, σε συνεργασία με τον κεντρικό δήμο και τους φορείς αποφασίσουν πού θα τοποθετηθούν, οπότε η ΔΕΘ- Helexpo θα τις χαρίσει στην πόλη.
Να σημειωθεί ότι η επίσκεψη στο χώρο όπου βρίσκονται οι «Μαγεμένες» είναι δωρεάν, το εισιτήριο για την υπόλοιπη έκθεση είναι 5 ευρώ για μεμονωμένους επισκέπτες και 4 ευρώ/ άτομο για σχολεία, ενώ παρέχεται δωρεάν χώρος στάθμευσης.
Το ωράριο λειτουργίας της έκθεσης είναι 09.00-14.00 τις καθημερινές, την Κυριακή από τις 10.00-16.00, ενώ το Σάββατο είναι κλειστή.
Η τελετή λήξης της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 8 Ιανουαρίου, στις 19:00 στο περίπτερο 3 και θα πλαισιωθεί από συναυλία από το σύνολο αρχαίας ελληνικής μουσικής «Ορφεία Αρμονία» και από την πρώτη παρουσίαση του βιβλίου της Νίνας Φιλίππου-Ρόδη «Οι Μαγεμένες στην γενέθλια πόλη».
Σχόλια