Βυζαντινό κάστρο Σερβίων
Το βυζαντινό κάστρο των Σερβίων βρίσκεται στους δυτικούς πρόποδες των Πιερίων. Είναι χτισμένο στην πιο σημαντική, οχυρή θέση, καθώς ελέγχει το πέρασμα από τη Μακεδονία στη Θεσσαλία και τη Νότια Ελλάδα μέσω των στενών του Σαρανταπόρου. Η ίδρυσή του σε αυτή τη στρατηγική θέση με τη φυσική οχύρωση το κατέστησε κάστρο απροσπέλαστο στους εχθρούς.
Το κάστρο κατασκευάστηκε πιθανότατα τον 6ο με 7ο αι. μ.Χ. Στα τέλη του 10ου αι. το κάστρο καταλαμβάνεται από το βούλγαρο τσάρο Σαμουήλ, ενώ το 1001 ανακαταλαμβάνεται από τον Βασίλειο Β΄. Το 1204 τα Σέρβια καταλαμβάνονται από τους Φράγκους, ενώ το 1216 περιέρχονται στη κατοχή του δεσπότη της Ηπείρου Θεοδώρου Δούκα. Το 1341 καταλαμβάνονται από το σέρβο κράλη Στέφανο Δουσάν, ενώ το 1350 ανακαταλαμβάνονται από τον Ιωάννη Στ΄ Καντακουζηνό για να αλωθούν από τα στρατεύματα του Σουλτάνου Βαγιαζήτ Α΄το 1393. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας η βυζαντινή ακρόπολη εγκαταλείπεται, ενώ η κάτω πόλη και το τμήμα έξω από τα τείχη είναι πυκνοκατοικημένα.
Το κάστρο διαιρείται με τριπλό τείχος σε τρία αντίστοιχα μέρη. Την κάτω πόλη, την άνω πόλη και την ακρόπολη. Έξω από τα τείχη, βορειοδυτικά, υψώνεται ο κομψός, μονόχωρος ναός των Αγίων Αναργύρων. Στο βορειοδυτικό τμήμα του περιβόλου βρίσκεται ο μονόχωρος ναός των Αγίων Θεοδώρων, του β΄ μισού του 11ου αι. Αμέσως νοτιότερα στη δυτική γωνία της κάτω πόλης βρίσκεται η Βασιλική "των Κατηχουμένων" ή Σαράντα Πόρτες που αποτελούσε τον επισκοπικό ναό. Ο ναός χρονολογείται γύρω στο 1000 μ.Χ. Η βασιλική είναι τρίκλιτη με νάρθηκα και υπερυψωμένο κεντρικό κλίτος. Το μνημείο διασώζει τοιχο γραφικό διάκοσμο σε τρία στρώματα. Η ακρόπολη είναι μικρή και περιλαμβάνει έκταση 2,5 στρεμμάτων. Αποτελούσε την τε λευταία θέση άμυνας του κάστρου και την έδρα του στρατιωτικού διοι κητή της πόλης.Το κάστρο των Σερβίων αποτελεί το καλύτερα σωζόμενο παράδειγμα οχυρωμένου βυζαντινού οικισμού στο βορειοελλαδικό χώρο, συγκρινόμενο με το αντίστοιχο του Μυστρά, σε μια εντυπωσιακή φυσική θέση.
Πηγή: kozani.gr
Σχόλια