ΑΙΓΕΣ
Χτίζουν ξανά το «Μέγαρο Μαξίμου» του Φιλίππου
Τρεις φορές σαν τον Παρθενώνα σε εμβαδόν, το «Μέγαρο Μαξίμου» της Μακεδονίας δεν στάθηκε όρθιο ανά τους αιώνες.
Λεπτομέρεια από τα θαυμάσια ψηφιδωτά δάπεδα που έχουν συντηρηθεί
Το ανάκτορο που έχτισε ο Φίλιππος στις Αιγές σκεπάστηκε μέσα σε μια νύχτα του 1ου αιώνα μ.Χ. από τόνους χώματος και λάσπης, όταν το βουνό «έσπασε» καταστρέφοντας το ίδιο και το χωριό. Και το μεν χωριό ξαναφτιάχτηκε, το τεράστιο κτίριο των 12.000 τετραγωνικών μέτρων έμεινε, όμως, κατεστραμμένο. Με τα νερά να πλημμυρίζουν τις αίθουσές του, τις καλυμμένες με υπέροχα ψηφιδωτά ή εξαίσια μαρμαροθετήματα, με τους κατοίκους διαχρονικά να χρησιμοποιούν τις κολώνες και τις πέτρες του για άλλα οικοδομήματα (από τάφους κατά τη ρωμαϊκή εποχή μέχρι και πέτρινα σπίτια κατά τους προηγούμενους αιώνες), το μνημείο απογυμνώθηκε.
Οι σεισμοί και οι ωθήσεις γαιών επέτειναν τα προβλήματα, όπως και η φθορά του χρόνου. Ετσι, από ένα τεράστιο αρχιτεκτόνημα του 4ου αι. π.Χ. (350 - 336 π.Χ.) έμειναν μόνο τα ίχνη. Και κανείς σήμερα δεν καταλαβαίνει όχι τη μεγαλοπρέπεια αυτού του υπερμεγέθους διοικητικού κέντρου, αλλά ούτε καν την ύπαρξή του. Πόσω μάλλον τη σημασία της μακεδονικής αρχιτεκτονικής, για την κατανόηση της οποίας το οικοδόμημα είναι κομβικής σημασίας. Εργο πιθανώς του αρχιτέκτονα Πύθεου, υπήρξε το αρχέτυπο όλων των «βασιλείων», δηλαδή των ανακτόρων της ελληνιστικής οικουμένης, και όχι μόνον.
Η έφορος αρχαιοτήτων Αγγελική Κοτταρίδη έχει μια παθιασμένη σχέση με τον χώρο, από φοιτήτρια ακόμη, οπότε ως αγαπημένη μαθήτρια του Μανόλη Ανδρόνικου ανέσκαψε στο πλάι του τούς βασιλικούς τάφους της Βεργίνας. Εδώ και πολλά χρόνια προσπαθεί να αναστηλώσει και να συντηρήσει το ανάκτορο, με πολλά και άκρως επιτυχημένα προγράμματα.
Το ανάκτορο όπως είναι τώρα
Τώρα θεωρεί ότι ήρθε η σειρά να αναδειχτεί και η τρίτη του διάσταση, με πρώτη κίνηση τη στερέωση - ανάταξη - αναστήλωση της ανατολικής και της βόρειας πτέρυγας του κυρίως κτιρίου. Η αρχιτεκτονική μελέτη της Ολυμπίας Φελεκίδου εξετάστηκε από το ΚΑΣ, παρουσία και της κ. Κοτταρίδη, και εγκρίθηκε μετ' επαίνων.
Η αρχιτεκτονική μελέτη δείχνει την αναστήλωση κιόνων στο περίστυλο εσωτερικό αίθριο.
Βασικός εχθρός του ανακτόρου, εκτός από τον χρόνο, είναι η ίδια η φύση. Η κ. Κοτταρίδη ανέφερε πως οι πέτρες του... φυτρώνουν. Χωρίς υπερβολή. Το ανάκτορο είναι κατασκευασμένο από πωρόλιθο ο οποίος μόλις έρθει σε επαφή με τα όμβρια ύδατα βγάζει βρύα. Στη συνέχεια, φυτρώνουν χόρτα. Αλλά και το υπέδαφός του είναι μαλακό, με αποτέλεσμα να κρατά νερά.
Αυτό το θέμα θα αντιμετωπισθεί σε επόμενη συνεδρίαση του ΚΑΣ, προκειμένου να βρεθεί οριστική λύση. Μέχρι τώρα, έχουν γίνει πολλές αποστραγγίσεις που βοήθησαν πολύ στις εργασίες, καθώς πριν το ανάκτορο κολυμπούσε στα νερά. Βρέθηκαν επίσης τρόποι να μην πλημμυρίζει. Προτροπή να αναστηλώσουν «το μάξιμουμ» και συγκεκριμένα και δεύτερη σειρά κιόνων που υπήρχε κατά την αρχαιότητα δέχτηκαν οι μελετητές από τα μέλη του συμβουλίου. Η κ. Κοτταρίδη προχώρησε κι άλλο, ζητώντας επιστροφή ενός κιονοκράνου και κάποιων σφονδύλων κιόνων από το Λούβρο, όπου μεταφέρθηκαν κατά τον 19ο αιώνα.
Οπως αναφέρθηκε, έχει εντοπισθεί σχεδόν το 70% του αρχαίου υλικού στα σημεία που θα γίνει η επέμβαση. Το έργο έχει σχεδιαστεί με επιμέλεια από την κ. Κοτταρίδη και τους συνεργάτες της και αποτελεί το πρώτο βήμα.
Στη συνέχεια, θα σηκωθούν κάποιοι τοίχοι σε ύψος 1-2 δόμων (όπου σώζεται υλικό) θα τοποθετηθούν κατώφλια από τεχνητό λίθο που λείπουν και θα γίνει αναστήλωση κιόνων στο περίστυλο εσωτερικό αίθριο.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ
akotti@otenet.gr
akotti@otenet.gr
Σχόλια